Michael Bojesen (1960)
Eternity koor en piano
Paul Hindemith (1895-1963)
Six Chansons koor a capella
1. La biche
2. Un cygne
3. Puisque tout passe
4. Printemps
5. En hiver
6. Verger
Joseph Haydn (1732 - 1809)
Sonate nr. 33 in c-moll Hob. XVI/20 piano
Vierstimmige Gesänge koor met piano
1. Die Beredsamkeit
2. Alles hat seine Zeit
3. Die Harmonie in der Ehe
4. Der Augenblick
pauze
Vierstimmige Gesänge koor met piano
5. Die Warnung
6. (7) Abendlied zu Gott
7. (8) Der Greis
John Adams (1947)
China Gates piano
Benjamin Britten (1913-1976)
Hymn to St. Cecilia koor a capella
Morten Lauridsen (1943)
Les Chansons des Roses
1. En une seule fleur koor a capella
2. Contre qui, rose koor a capella
3. (5) Dirait-on koor met piano
Kamerkoor Sine Nomine
Ernst Binnekamp (piano)
Paul Valk (dirigent)
Na enkele projecten met pittige religieuze kost (Membra Jesu nostri van Buxtehude, Ein Deutsches Requiem van Brahms en Stabat Mater van Scarlatti) vonden we het weer eens hoog tijd worden voor een wat luchtiger en profaner repertoire.
We hebben gekozen voor composities uit verscheidene landstreken. Dat maakt dat we zingen in het Engels, Frans en Duits. Prachtige poëtische teksten bleken een soort rode draad te vormen. Een aantal bekende dichters zal de revue passeren.
Enkele componisten zijn door oorlogen in Amerika terecht gekomen en juist die stap leidde tot componeren.
Als eerste kwam op tafel de Hymn to St.Cecilia van Benjamin Britten. Een prachtig en uitdagend werk op een tekst van W.H.Auden.
Midden in de Tweede Wereldoorlog schreef componist en overtuigd pacifist Britten dit werk, op de boot van Amerika terug naar Engeland. Het is een ode aan Cecilia, de beschermheilige of patrones van de muziek, op wiens naamdag (22 november) Britten geboren was.
Een fragment: ‘Gezegende Cecilia, verschijn in visioenen aan alle musici, verschijn en inspireer…’
Bijna een gebed om inspiratie. Dit komt als een soort refrein drie keer terug in de Hymne. U herkent de melodie ervan, die in varianten steeds terugkeert.
Een ander fragment:
‘De blonde Afrodite stond opgewonden op,
In verrukking gebracht door de melodie,
Zo wit als een orchidee reed ze geheel naakt
In een oesterschelp over het zee-oppervlak…’
Cecilia’s klanken bereikten ook Afrodite, godin van de schoonheid en de liefde. Ze rees op uit zee en raakte in extase. Dit wetende, zult u nu ook onze flyer en boekjesomslag begrijpen…
Dan is er de cyclus Six Chansons van Paul Hindemith. Deze Duitse componist week onder het Nazi-regime uit naar Amerika en ook naar Zwitserland. Daar ontmoette hij de dichter Rainer Maria Rilke, die hem liet kennismaken met zijn werk, waaronder een reeks Franse gedichten over de natuur. Ze werden zwierig op muziek gezet. Kleurrijk, maar compact.
In de Chansons des Roses van Morten Lauridsen (een zoon van Deense immigranten in Amerika) komen we wederom gedichten van Rilke tegen. Nu met als thema: de roos. De Amerikaanse dichteres Gertrude Stein verwoordde het heel mooi: ze schreef, gerangschikt in een cirkel, de beroemde woorden ‘A rose is a rose is a rose is a rose..’. De roos verwijst naar niets anders dan zichzelf, voor eeuwig en voor altijd.
Van heel andere sfeer en tijd zijn de Vierstimmige Gesänge van Joseph Haydn. Niet op bestelling, maar gewoon in vrije tijd en ‘con amore’ componeerde hij deze reeks liederen op teksten van verschillende dichters, waaronder Lessing, Ramler en Gellert.
Typerende 18e eeuwse gedichten zijn het, waarin door middel van een metafoor uit het dagelijks leven een moralistische boodschap wordt overgebracht. Dat belette Haydn echter niet soms zeer humoristische muziek te schrijven.
Koorlid Henk Blankevoort maakte knappe vertalingen, in zijn vrije tijd en ‘con amore’. We gebruiken deze serie liederen om de pauze van dit concert in ‘op te bergen’. Zodoende heeft de tweede helft van het programma een zeker gespiegeld karakter…
Als openingswerk klinkt Eternity van Michael Bojesen. Een gedicht van Ellen Heiberg over het bewaren van iets persoonlijks. Je draagt het in eeuwigheid met je mee, zo zegt de tekst.
Als er in een familie of in een koor (ook een soort familie) iets tragisch gebeurt, is er verslagenheid, maar ook medeleven en liefde. Muziek kan dan troosten. Rekent u maar dat dit werk en dit koor die functie heeft…
Tot slot zeg ik u met vreugde dat pianist Ernst Binnenkamp ons zal begeleiden bij Haydn en u en ons zal trakteren op solospel van klassieke en moderne snit: een sonate van Joseph Haydn en een werk in minimal-music-stijl van John Adams.
Paul Valk